Zelforganisatie vraagt om echt ander leiderschap en dat is niet altijd makkelijk. Want je wilt wel meer regelruimte en eigenaarschap geven aan je medewerkers. Maar je wil ook snel kunnen inspelen op ontwikkelingen en overzicht houden. Hoe kun je het toch goed doen?
Nieuwsgierig zijn en luisteren
Om leiding te geven aan complexe dynamieken, moet je minder zenden, plannen maken, zorgen dat het goed loopt, brandjes blussen en rennen van vergadering naar vergadering. Je moet dus eigenlijk stoppen met allerlei dingen waar je zo goed in bent, want daarmee red je het niet meer in deze dynamische tijden.
Neem meer langzame tijd, ga luisteren, verbindingen maken met de wereld om je heen. Meer nieuwsgierig zijn naar wat zich aandient aan mogelijkheden. Je bent minder op de voorgrond en minder ego. Meer dienstbaar, mogelijk maken, faciliteren, je bent backstage, je medewerkers staan op het podium. En als het nodig is, dan ben je ook niet te beroerd om even in de spotlights te staan.
Gedeeld leiderschap, gericht op mogelijkheden
Veel managers zijn afgelopen jaren overgestapt op coachend leiderschap. Daarmee ontstond er meer betrokkenheid en participatie. Dat was een goede beweging, maar dat volstaat nu niet meer. De dynamische tijd waarin we zitten, vraagt weer om een volgende aanpassing van leiderschap, die ruimte geeft aan zelforganisatie, persoonlijke leiderschap en soepel navigeren op de ontwikkelingen die zich aan dienen.
Tips voor leiding geven aan meer zelforganisatie
Ik geef je de volgende tips, gebaseerd op jarenlange ervaring in coaching en begeleiding bij zelforganisatie-trajecten.
- Neem een volwassen, gelijkwaardige houding aan naar collega’s: niet per se coachend, ga uit van volwassen verantwoordelijkheid.
- Kies voor een echte machtsdeling, door verdeling van verantwoordelijkheden en mandaten
- Reflecteer op je rollen en kies wat je wel of niet (meer) doet en wees hierin duidelijk en consequent. Maak meer ruimte voor langzame tijd en verbinden – in en buiten de organisatie.
- Experimenteer, leer te werken met voorlopige oplossingen
- Leer te werken en denken in paradoxen, én-én denken.
- Verdiep je in de drijfveren en de denkwereld van collega’s, juist ook degene die niet zo enthousiast zijn over zelforganisatie.
- Train jezelf in beter luisteren met je hoofd, hart én intuïtie
- Leer te reflecteren op jezelf, terwijl je bezig bent.
Door deze tips toe te passen, zul je elke dag zelforganisatie verder versterken. En het leuke is: je hoeft minder hard te werken om alles werkend te houden.
Leidraad voor Leiding geven aan zelforganisatie
Bovenstaande tips komen uit het boek ‘In 10 stappen naar Nieuw Leiderschap’. Het biedt je een leidraad voor leiding geven aan zelforganisatie. Met praktijkvoorbeelden van leiders in zelforganisaties, handige checklists en oefeningen om direct mee aan de slag te gaan. Kennismaken? Download hier gratis het eerste hoofdstuk van het boek.