Hoe verander je een schoolplein… Of een organisatie

Toen ze in groep 5 zat liep ik weer eens langs de adjunct-directeur. Ik moest bijna huilen toen ik bij haar zat, zo erg vond ik het dat die kinderen op dat grijze, saaie plein moesten spelen. Zij zei dat ik maar eens naar het inloopspreekuur van het Stadsdeel moest gaan, omdat het een openbaar plein was.

Doorgaan!

Lang verhaal kort, we gingen door. In overleg met het Stadsdeel. Met mogelijke subsidiegevers. Met de centrale stad Amsterdam. We maakten vorderingen. Kregen te maken met terugslagen. Subsidieaanvragen die werden afgewezen – en in tweede instantie toch goedgekeurd. Met gedoe met het Stadsdeel over het beheer. En zelfs toen we al het geld rond hadden (ja, die twee ton kregen we binnen) bleek er nog gedoe te komen over de aanbesteding, waardoor de realisatie bijna nog een half jaar werd uitgesteld.

Met behulp van een Facebookpagina hielden we de buurt op de hoogte. We werden Bekende Buurtbewoners. Een moeder stopte me op het schoolplein een reep chocola toe “voor al het werk dat ik deed”. Met Sint Maarten stond er een moeder met een kindje voor de deur. Toen ze me herkende zei ze tegen haar zoontje: “Deze mevrouw zorgt dat jij een heel mooi schoolplein krijgt!”  En af en toe

verzuchtten mensen tegen ons: “Hoe houden jullie het vol!” Maar ik dacht dan altijd, wat is het alternatief, ik kan nu toch niet stoppen? Zeker niet toen er al het grootste deel van het geld lag.

Toen op 1 september van dit jaar het schooljaar begon, ging mijn dochter naar groep 8. En was het nieuwe schoolplein zo goed als klaar. Over een paar weken worden de bomen geplant. En dan is er een prachtig nieuw schoolplein dat ook functioneert als speelplein buiten schooltijd. Voor de hele buurt. Met kleur, variatie en schaduw.

Hoe verander je een organisatie?

Maar waarom vertel ik dit in een zakelijk blog? Omdat ik me opeens realiseerde wat de metafoor is. Ik las in een boekje: “Stel je voor… Je gelooft dat het anders kan of dat het beter moet. En je hebt een droom over dat eindbeeld. Verplaats je in gedachten twee jaar na nu. Stel dat je je droom zou volgen: hoe ziet jouw organisatie onderdeel er dan uit? Waartoe zouden jullie in staat zijn? Hoe zou je anderen kunnen uitnodigen daaraan bij te dragen?”  En: “Als je beweging wilt creëren en buiten de gebaande paden wilt treden, gooi je jezelf volop in de strijd. Echte beweging begint altijd met iemand die iets opvallends doet: een voorstel dat zich nog moet bewijzen, iets wat niet eerder geprobeerd is… “ (Uit: Arend Ardon: Ontketen vernieuwing!)

Opeens had ik door dat dat over mij ging. Over ons schoolplein. Maar dat dat ook precies is wat ik in organisaties probeer te creëren.

Wat CoreChange doet in organisaties is het creëren van verandering. Vaak gaat het over het leggen van meer verantwoordelijkheden (én bevoegdheden) lager in de organisatie. Over anders organiseren, afwijken van de gebaande paden. Bij uitgaan van de toekomst in plaats van het extrapoleren van het verleden.

Soms vinden organisaties dat lastig. Bij veranderingstrajecten op deze basis is het niet goed mogelijk om vooraf precies aan te geven wat je gaat doen. Hoe lang dat gaat duren. En wat het gaat kosten. Dus hoe maak je dan een plan? Of een offerte (afdelingen Inkoop kunnen daar moeilijk mee dealen, als je niet vooraf precies kunt zeggen wat het gaat kosten!)?

Zeven lessen uit het schoolplein

Dus wat zijn de lessen die ik trek uit het schoolplein?

1. Het begint met een goede droom
   Een goede droom inspireert. Trekt andere mensen aan. Geeft moed als het tegen zit.
2. Grote kans dat je beginplaatje er anders uit ziet dan het resultaat. En dat geeft niets.
   Ons ontwerp is een paar keer over de kop gegaan. Omdat we aan bepaalde eisen moesten voldoen voor bepaalde subsidies. Of omdat sommige wensen echt te duur waren. Maar de basis-eisen (meer variatie in spelen, minder dominantie van het voetbal, meer kleur en groen) bleven overeind.
3. Verzamel een clubje like-minded people
   Ik begon in mijn eentje maar had het niet alleen kunnen doen. Gelukkig vond ik een aantal ouders en buurtbewoners die met me mee wilden doen. Dat groepje wisselde in de loop van de jaren van samenstelling. En iedereen bracht zijn eigen expertise mee.
4. Vergeet een blauwdruk, experimenteer!
   Voor ons schoolplein hadden we geen planning, geen mijlpalen en geen dashboard. Wel wisten we wat we wilden en ongeveer hoeveel geld dat ging kosten. Vooraf hadden we niet kunnen beschrijven welk proces er nodig was. Het ontvouwde zich gaandeweg, paste zich aan aan wat zich voordeed. Datzelfde zie ik bij de organisatieverandering die ik begeleid. We weten wat we willen, welke kant het op moet. Maar het is vooral een kwestie van uitproberen en aanpassen.
5. Wees creatief als het tegen zit
   Elke keer als er een steen in onze stroom werd gelegd (zo voelde het) verzonnen we een manier om om die steen heen te komen. Eén keer moesten we de steen met grof geweld opblazen. Het was verbazingwekkend hoeveel creativiteit er beschikbaar bleek te zijn.
6. Vier je successen en heb lol!
   Het vergt soms een lange adem om een wezenlijke verandering tot stand te brengen. Vier daarom (en omdat het leuk is) je successen. Baal even flink van tegenvallers. Maar ga dan weer door. En het helpt enorm als je met elkaar lol hebt om wat je aan het doen bent én omdat je het met elkaar aan het doen bent.
7. Ga niet zitten wachten op een ander
   Ik verwachtte in eerste instantie van de directeur of van de gemeente dat ze het plein zouden aanpakken. Uiteindelijk hebben wij als ouders het meeste werk gedaan. We hadden natuurlijk thuis kunnen gaan zitten mokken dat “de verantwoordelijke instanties” niets deden. Maar, om met Jan Schaeffer te spreken, “op gemok kun je niet spelen”. Dus als jij verandering wil, en er gebeurt niets, begin dan gewoon lekker zelf!

Wil je ook een nieuw schoolplein in je organisatie? Neem dan eens contact met me op, ik kom je graag helpen!